วาฬหัวทุยยักษ์
ฟัน
- วาฬหัวทุยมีฟันรูปทรงกรวย 20-30 คู่ อยู่บนขากรรไกรด้านล่าง ขากรรไกรด้านบนจะมีช่องโหว่เพื่อให้ฟันล่างเคลื่อนที่เข้าไปข้างในเมื่อปิด ปาก
- วาฬหัวทุยไม่ใช้ฟันในการเคี้ยว แต่จะมีลักษณะการกินคล้ายกับจระเข้คือ ขากรรไกรของมันจะงับปิด และอาหารจะถูกกลืนลงไปทั้งชิ้น
- ฟันแต่ละซี่ของวาฬหัวทุยอาจมีน้ำหนักมากถึง 1 กิโลกรัม และอาจมีความยาวถึง 20 เซ็นติเมตร
Sperm whale tooth
วงจรชีวิต
- วาฬหัวทุยตัวผู้ใช้เวลาในช่วงอายุ 8-12 ปีแรก อยู่กับฝูงครอบครัวในน่านน้ำในเขตศูนย์สูตร
- วาฬหัวทุยตัวเมียของฝูงจะช่วยเป็นพี่เลี้ยงให้แก่ลูกวาฬ เป็นเวลาประมาณ 2 ปี จนกระทั่งลูกวาฬว่ายน้ำได้แข็ง
- มื่อวาฬหัวทุยตัวผู้ถึงวัยเจริญพันธุ์ในช่วงอายุประมาณ 10 ปี พวกมันจะออกจากฝูงครอบครัว แล้วรวมตัวกันเป็นฝูงวาฬโสด เคลื่อนย้ายสู่แหล่งอาหาร เช่น บริเวณนอกชายฝั่งไคคูรา
- วาฬหัวทุยตัวผู้จะไม่ผสมพันธุ์จนกว่าจะโตเต็มวัย ดังนั้น ก่อนที่จะถึงช่วงดังกล่าว บรรดาวาฬเหล่านี้จึงแทบจะไม่ได้ออกจากแหล่งอาหารเลย
- วาฬหัวทุยสามารถมีอายุยืนยาวถึงกว่า 70 ปี
ภายในหัวของวาฬหัวทุย
- วาฬหัวทุยมีสมองใหญ่ที่สุดในบรรดาสัตว์ที่ยังไม่สูญพันธุ์ สมองของพวกมันมีขนาดประมาณลูกบาสเก็ตบอล ซึ่งใหญ่กว่าสมองมนุษย์ประมาณ 7 เท่า
- นอกจากนี้ ภายในหัวของวาฬหัวทุย ยังมีอวัยวะที่เก็บไขปลาวาฬที่มีส่วนประกอบของน้ำมันประมาณ 2.5 ตัน
- ในอดีตเคยเชื่อว่าไขปลาวาฬเป็นสเปิร์มหรือน้ำอสุจิ ด้วยเหตุนี้ วาฬหัวทุยจึงมีชื่อเรียกว่า Sperm Whale
- ไขปลาวาฬเคยเป็นที่เสาะหากันอย่างมากเพื่อนำมาใช้ผลิตเทียนไข เครื่องสำอาง น้ำยาหล่อลื่นเครื่องจักรเย็บผ้าและเครื่องจักรอุตสาหกรรม มีชื่อเสียงเพราะมีการนำมาใช้ในเครื่องยนต์ของรถ Rolls Royce และเกียร์กระปุก รวมทั้งยานอวกาศ Apollo ในยุคแรก ๆ
- มีความเป็นไปได้ว่า วาฬหัวทุยใช้ไขปลาวาฬเพื่อช่วยในการกำหนดตำแหน่งการสะท้อนเสียงและ/หรือการลอยตัวในน้ำ
นักดำน้ำลึกตัวฉกาจ
- วาฬหัวทุยที่พบที่บริเวณนอกชายฝั่งของเราดำน้ำได้เป็นเวลา 40-60 นาที ที่ระดับความลึกมากกว่า 1,000 เมตร
- วาฬหัวทุยเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ดำน้ำได้ลึกที่สุดในโลก โดยสามารถดำน้ำได้นานกว่า 2 ชั่วโมง ที่ระดับความลึกมากกว่า 3,000 เมตร
จะสามารถพบพวกมันได้ที่ไหน?
- วาฬหัวทุยพบได้ในมหาสมุทรทุกแห่งในโลก ตามปกติแล้วมักพบในแคนยอนใต้ทะเลที่มีความลึกมากกว่า 400 เมตร
- วาฬหัวทุยสามารถพบได้ตามนอกแนวชายฝั่งไคคูราตลอดทั้งปี
- ไคคูราแคนยอนเป็นแหล่งอาหารสำหรับวาฬหัวทุยตัวผู้
- วาฬหัวทุยตัวผู้มีไขมัน (Blubber) ขนาดประมาณ 30-40 เซนติเมตรอยู่ล้อมรอบอวัยวะสำคัญของมัน ไขมันนี้ทำหน้าที่เป็นเสมือนชุดดำน้ำคอยเป็นฉนวนปกป้องวาฬจากน้ำที่เย็น อุณหภูมิของน้ำมีความเย็นมากเกินไปสำหรับวาฬหัวทุยตัวเมียเนื่องจากชั้น ไขมันของพวกมันไม่หนาพอ
- ตามปกติแล้ว วาฬหัวทุยตัวเมียจะอาศัยอยู่ในน้ำที่อุ่นกว่า บริเวณใกล้กับเขตศูนย์สูตร
พวกมันกินอะไรเป็นอาหาร?
- วาฬหัวทุยกินปลาทะเลลึกขนาดใหญ่เป็นอาหาร เช่น ปลา Hapuka (ปลาโกรเปอร์ - Groper) ปลาลิง (Ling) ปลาทูน่า (Tuna) ฉลามดำ (Black Shark) ปลาอินทรีย์ (King Fish) แต่อาหารที่พวกมันโปรดปรานคือ ปลาหมึก
- วาฬหัวทุยกินปลาหมึกมากมายหลากหลายชนิดเป็นอาหาร รวมทั้งปลาหมึกยักษ์ที่หาได้ยาก
- ถึงแม้ว่านักวิทยาศาสตร์เป็นจำนวนมากจะพยายามเสาะหาปลาหมึกยักษ์อยู่ บ่อยครั้งในไคคูรานี้ แต่มักจะสามารถพบเห็นพวกมันแบบที่ยังมีชีวิตอยู่ได้เฉพาะในที่อยู่ตาม ธรรมชาตินอกชายฝั่งญี่ปุ่นเท่านั้น
- ปลาหมึกยักษ์เมื่อโตขึ้นจะมีความยาวโดยเฉลี่ยเท่ากับ 12 เมตร แต่เคยเป็นที่ทราบกันว่ามีการพบปลาหมึกยักษ์ที่มีความยาวถึงกว่า 18 เมตร
ตำแหน่งการสะท้อนเสียง
- เมื่อคลื่นเสียง (เสียงแหลมสั้น) เดินทางผ่านน้ำมันที่เป็นไขปลาวาฬนี้ เสียงจะถูกปรับเพิ่มและขยาย วาฬหัวทุยได้รับพิจารณาว่าเป็นหนึ่งในสัตว์ที่มีเสียงดังมากที่สุดในโลก มีการบันทึกไว้ว่ามีระดับเสียงถึง 230 เดซิเบล ทั้งนี้ เชื่อว่าวาฬหัวทุยสามารถใช้โซนาร์ของมันสำหรับหาตำแหน่งของเหยื่อและทำให้ เหยื่อหมดสติหรือฆ่าเหยื่อได้เลยทีเดียว
การลอยตัวในน้ำ
- เนื่องจากวาฬหัวทุยมีปริมาณน้ำมันในร่างกายมหาศาล โดยธรรมชาติแล้ว พวกมันจึงพยุงตัวให้ลอยอยู่ในน้ำได้ ทั้งนี้ เชื่อกันว่าวาฬหัวทุยสามารถเปลี่ยนน้ำมันเหล่านี้ให้กลายเป็นอุปกรณ์สำหรับ การลอยตัวในน้ำได้ โดยการควบคุมอุณหภูมิของน้ำมันดังกล่าวที่อยู่ในหัวของมัน เมื่อวาฬหัวทุยสัมผัสโดนอากาศเย็นจากบริเวณผิวน้ำ น้ำมันจะเย็นตัวลงจนกลายเป็นไขแข็ง ไขนี้มีความหนาแน่นมากกว่าน้ำ และช่วยให้วาฬสามารถลดระดับตัวลงไปอยู่ใต้พื้นผิวน้ำได้
- ไขจะละลายกลับไปสู่สภาวะน้ำมันที่ช่วยในการลอยตัวโดยการสูบฉีดเลือด เข้าสู่หลอดเลือดฝอยที่อยู่รอบๆ อวัยวะที่เก็บไขมัน อันจะเป็นการช่วยให้วาฬยกตัวขึ้นสู่ผิวน้ำได้
พวกมันตัวใหญ่แค่ไหน?
- วาฬหัวทุยยักษ์เป็นวาฬชนิด Odontocete (ชนิดมีฟัน) ที่ใหญ่ที่สุด และใหญ่เป็นอันดับที่สี่ของวาฬยักษ์ทุกชนิด
- วาฬหัวทุยตัวผู้เมื่อโตเต็มที่จะมีความยาวระหว่าง 15-20 เมตร และมีน้ำหนักอยู่ระหว่าง 40-60 ตัน
- วาฬหัวทุยตัวเมียมีขนาดเล็กกว่าวาฬหัวทุยตัวผู้ประมาณ 30-40% เมื่อโตเต็มที่จะมีความยาวประมาณ 12 เมตร
Size comparison between a sperm whale, giant squid & whale watch vessel